Deze week is het achttien jaar geleden dat een afgrijselijke gebeurtenis plaats vond in de vredesgemeenschap van San José de Apartadó in de Colombiaanse provincie Antioquia: het bloedbad van Mulatos en La Resbalosa. Hierbij werden acht mensen, waaronder drie minderjarigen, op wrede wijze vermoord. Dit bloedbad, dat werd aangericht door de 17de Brigade van het Colombiaanse leger en de paramilitaire groepering Autodefensas Unidas de Colombia (AUC). De gebeurtenis was een mijlpaal in het proces van afscheiding met de Colombiaanse staat vanwege het gebrek aan veiligheidsgaranties en de straffeloosheid van de daders van de vele gruweldaden tegen de gemeenschap.
Op 23 maart 1997 benoemde San José de Apartado zich tot Vredesgemeenschap. Het was een overlevingsstrategie tegen het bloedige conflict dat in de buurt van de gemeenschap werd uitgevochten tussen het leger, paramilitairen en guerrilla’s.
Nu, met de kracht en vastberadenheid die in jaren van verzet en strijd zijn opgebouwd, herdenkt de gemeenschap de acht slachtoffers van het bloedbad: Luis Eduardo Guerra, Bellanira Areiza, Deiner Guerra, Alfonso Bolívar Tuberquia, Sandra Muñoz, Natalia Tuberquia Muñoz en Santiago Tuberquia Muñoz.
Tijdens de herdenkingsbijeenkomst zongen de kinderen van de Vredesgemeenschap liedjes om hun verloren familieleden. Elk slachtoffer, hoewel fysiek afwezig, leeft nog steeds in het collectieve geheugen van de gemeenschap die zal doorgaan met het vreedzaam verdedigen van haar grondgebied.
De vredesgemeenschap gaat op weg naar La Esparanza om hun aanwezigheid kenbaar te maken.
Op het eerste gezicht is La Esparanza een oase van rust. Op slechts 10 minuten er vandaan staan echter machines en uitrusting klaar om een weg aan te leggen die door grondgebied van de Vredesgemeenschap loopt. De bewoners hebben zich tegen het aanleggen van de weg uitgesproken, onder meer omdat de weg mogelijk gebruikt kan worden door mijnbouwbedrijven. Dit kan de natuur in het gebied ernstig verstoren.
De volgende dag bezochten we het gebied Playa Larga met meerdere andere internationale hulporganisaties die de Vredesgemeenschap ondersteunen.
De Vredesgemeenschap laat hun commitment aan het beschermen van hun land en natuur zien.
Don Toño is sinds de jaren ‘70 lid van de Vredesgemeenschap toen hij 8 jaar oud was. Hij denkt terug aan de tijd dat hij opgroeide, toen er nog meer bomen en bossen te zien waren. Hij is kritisch op de toenemende industrialisatie in het gebied: “Wie betaalt de prijs? De landarbeiders en de boeren.”
Op 23 maart 2023 viert de Vredesgemeenschap met een groot feest haar 26ste verjaardag.
De herdenking van het bloedbad in Mulatos en La Resbalosa:
Een mis in het dorp van Luis Eduardo Guerra op 21 februari om 7:30 uur – de exacte tijd en datum van het bloedbad 18 jaar geleden. De Vredesgemeenschap herdenkt de overledenen en luistert naar een interview dat Luis Eduardo Guerra voor zijn dood als wettelijke vertegenwoordiger van de gemeenschap gaf.
Een mis in het dorp La Resbalosa op 21 februari om 12 uur ’s middags- de exacte tijd en datum van het bloedbad van 18 jaar geleden. De gemeenschap zingt ter nagedachtenis van de slachtoffers van het bloedbad, terwijl ze in het bos zitten en luisteren naar de woorden van pater Javier Giraldo, een priester die de gemeenschap sinds haar oprichting heeft begeleid.
Germán Graciano Posso, beter bekend als Mello, wettelijke vertegenwoordiger van de Vredesgemeenschap, en pater Javier Giraldo.
Na de herdenking keert de Vredesgemeenschap terug naar huis met de slachtoffers uit La Resbalosa nog altijd in gedachten.
De kinderen uit het dorp van Luis Eduardo Guerra, Mulatos, spelen voetbal na een veelbewogen dag vol herinneringen en emoties.