De Mensenrechtentulp is een jaarlijkse prijs voor personen of organisaties die op een vernieuwende manier de mensenrechten in de wereld bevorderen. Sinds 2018 wordt deze uitgereikt door het van Buitenlandse Zaken. Nederland vindt het werk van lokale mensenrechtenverdedigers belangrijk en waardevol. De winnaars van de Mensenrechtentulpen ontvangen financiële steun om hun werk voort te zetten.
Lorena Cabnal
Een van de genomineerden van dit jaar staat onder begeleiding van PBI Guatemala: Lorena Cabnal van Het TZK’AT Network of Ancestral Healers of Community Feminism from Ixmulew. Zij behoort tot een organisatie van inheemse vrouwen die in verschillende regio’s van Guatemala het leven, vrouwenrechten, natuurlijke hulpbronnen en grondgebied verdedigen. De organisatie werd in oktober 2015 opgericht door tien vrouwelijke mensenrechtenactivisten met als doel elkaar te begeleiden en ondersteunen. Al deze vrouwen hebben te maken gehad met vervolging, stigmatisering, doodsbedreigingen, territoriale ontheemding, criminalisering en seksueel geweld.
Het TZK’AT Network of Ancestral Healers
Het netwerk van vrouwelijke genezers voert haar werk uit in een land waar niet alleen het verdedigen van mensenrechten gevaarlijk is. Het zijn van een vrouw, verdediger en inheemse persoon maakt hen al erg kwetsbaar. De bedreigingen en intimidaties waarmee ze te maken hebben, maken hen bang en angstig en hebben grote psychologische, emotionele en fysieke gevolgen. Velen van hen wonen momenteel buiten hun oorspronkelijke regio’s, omdat ze moesten vertrekken voor hun eigen veiligheid.
De activisten hebben gezien hoe de meerdere vormen van geweld in Guatemala vooral inheemse vrouwen treffen. Ze hebben gehoord hoe belangrijk het voor veel vrouwen is om samen te werken te delen en te genezen. Allemaal hebben ze ervaringen met voorouderlijke genezingsprocessen en in inheemse gemeenschappen werken ze als genezers, vroedvrouwen, herbalists, enz. Het netwerk van vrouwelijke genezers biedt psychosociale zorg aan vrouwelijke mensenrechtenverdedigers en verstrekt emotionele, spirituele en fysieke hulp.
Het werk
Een voorbeeld van hun activiteiten is het verzorgen van emotionele, fysieke, spirituele en politieke begeleiding en steun aan Maya vrouwen die slachtoffer zijn van seksueel geweld in de context van de 36 jaar durende burgeroorlog in Guatemala. Daarnaast werken ze met vrouwelijke mensenrechtenverdedigers die te maken hebben met criminalisering, seksueel geweld en femicide als gevolg van hun verdediging van mensenrechten. Tijdens de COVID 19 pandemie heeft het netwerk van vrouwelijke genezers bijgedragen aan de basis van een kennisleer dat vrouwen en gemeenschappen over de hele wereld de mogelijkheid biedt de realiteit van onderdrukking waarin zij leven te analyseren, inclusief de instrumenten om henzelf en anderen te genezen.