Verschillende mensenrechtenverdedigers uit Latijns-Amerika hebben de afgelopen weken een online speakertour door Europa gemaakt om hun werk en ervaringen te delen met vertegenwoordigers en het grote publiek. PBI Nederland heeft de afgelopen maanden twee online speakertours gefaciliteerd, die plaatsvonden in samenwerking met PBI Guatemala en PBI Honduras. Tijdens de speakertour Honduras op 14 oktober mochten wij luisteren naar de ervaringen van de inheemse Lenca leidster María Felicita López, en Andrea Regina Pineda, advocate van CEHPRODEC. Op 18 november spraken wij met een van de genomineerden van dit jaar van de Human Rights Tulip: Lorena Cabnal van Het TZK’AT Network of Ancestral Healers of Community Feminism from Ixmulew.
Allereerst was de speakertour van Honduras vooral interessant in de aanloop naar de UPR voor Honduras (Universal Periodic Review, een orgaan van de Verenigde Naties om de mensenrechten te waarborgen). De focus lag hierin op de aanbevelingen ten aanzien van de verdediging van landrechten en de rol van inheemse communities hierin. Bij de online meeting waren verschillende vertegenwoordigers van het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken aanwezig. Hiernaast waren er ook vertegenwoordigers van ministeries uit Frankrijk en Duitsland aanwezig met de respectievelijke lokale werknemers van PBI.
Eerst werd er een presentatie gegeven door María Felicita López: een inheemse leider van de Lenca gemeenschap en een verdediger van de mensenrechten, het land en het territorium van Lenca-vrouwen. Ze behoort tot de onafhankelijke inheemse Lenca-beweging van La Paz, Honduras (MILPAH). María Felicita López sprak over hoe zij en haar collega’s geconfronteerd worden met criminalisering, discriminatie, bedreigingen en lastercampagnes door hun werkzaamheden. Binnen MILPAH werkt ze ook aan het herstel van voorouderlijk historisch erfgoed en streeft ze naar autonomie van de Lenca door de erkenning van de landtitels van hun voorouderlijke gemeenschap. Ze wordt hierin begeleid door Andrea Regina Pineda, advocate van CEHPRODEC. Als verdediger van de inheemse bevolking en de boerenbevolking in Honduras streeft ze naar het bekendmaken van de schendingen van mensenrechten en milieurechten door het extractivistische systeem en discriminatie op basis van geslacht, klasse, etniciteit en ras te tonen. Ze werkt samen met vrouwelijke verdedigers om de toegang tot een juridische procedure te bewerkstelligen of te vergemakkelijken.
Hierna was er de mogelijkheid tot vragen stellen en ontstond er een interessante dialoog die weer een stap in de richting zet tot het creëren van een veilige omgeving voor de vrouwelijke mensenrechtenverdedigers. Dit was ook het doel in de speakertour van Guatemala, waar er gesproken is met Lorena Cabnal. Verder waren er vertegenwoordigers aanwezig van het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken en werknemers van PBI Guatemala.
Lorena vertelde over haar activiteiten in de organisatie van inheemse vrouwen. Waarbij ze in verschillende regio’s van Guatemala het leven, vrouwenrechten, natuurlijke hulpbronnen en grondgebied verdedigen. De organisatie werd in oktober 2015 opgericht door tien vrouwelijke mensenrechtenactivisten met als doel elkaar te begeleiden en ondersteunen. Al deze vrouwen hebben te maken gehad met vervolging, stigmatisering, doodsbedreigingen, territoriale ontheemding, criminalisering en seksueel geweld.
De activisten hebben gezien hoe de meerdere vormen van geweld in Guatemala vooral inheemse vrouwen treffen. Ze hebben gehoord hoe belangrijk het voor veel vrouwen is om samen te werken te delen en te genezen. Allemaal hebben ze ervaring met voorouderlijke genezingsprocessen en in inheemse gemeenschappen werken ze als genezers, vroedvrouwen, herbalists enzovoorts. Het netwerk van vrouwelijke genezers biedt psychosociale zorg aan vrouwelijke mensenrechtenverdedigers en verstrekt emotionele, spirituele en fysieke hulp.
Ook was er de ruimte voor een dialoog na haar presentatie. Hierin had Lorena aanbevelingen voor Nederland wat betreft een meer directe en efficiënte samenwerking. Hierdoor is er een directe link gelegd met de Nederlandse ambassade in Costa Rica. Deze is verantwoordelijk voor Mensenrechten voor de Midden-Amerikaanse regio en is er een 24/7 ondersteuning via een telefoonlijn. Verdedigers kunnen er in noodsituaties gebruik van maken, zodat de ambassade haar ondersteuningsnetwerk kan mobiliseren.
PBI Nederland is tevreden over het verloop van de speakertours, ondanks de lastige context van een pandemie. Het was dan ook een eer om te horen over het werk dat deze vrouwen verzetten in precaire omstandigheden. Daarom zal PBI online speakertours blijven organiseren omdat juist nu het belangrijk is dat mensenrechtenverdedigers hun werk kunnen blijven uitoefenen voor de extra kwetsbare gemeenschappen in Honduras en Guatemala. Houdt voor meer updates wat betreft deze landen ook onze social media in de gaten.
Mede mogelijk gemaakt door:
