Vrouwengeweld in Mexico

“[…] Geweld tegen vrouwen is geweld dat niet alleen de privésfeer van vrouwen beïnvloedt, het maakt deel uit van de mensenrechtencrisis”, Tania Reneaum, algemeen directeur, Amnesty International Mexico.

Volgens de algemeen directeur is Mexico het land in Latijns-Amerika dat de meeste vrouwenmoorden en een hoge mate van straffeloosheid heeft. De Nationale Commissie voor de Rechten van de Mens (CNDH in het Spaans), wees erop dat van de 1.662 opzettelijke moorden op vrouwen en meisjes die in 2016 door het Openbaar Ministerie werden gemeld, slechts 947 gevallen werden geregistreerd, en daarvan werd bij 10% de vermeende moordenaar opgepakt (1). Volgens cijfers van het Secretariaat van het Nationale Systeem voor de Openbare Veiligheid (SESNSP in het Spaans) worden dagelijks 9 tot 10 vrouwen gedood in Mexico, met een jaarlijks totaal van 3.580 gewelddadige doden. Het SESNSP meldt ook dat het aantal moorden op vrouwen in 2018 in het hele land steeg met 9,4% in vergelijking met 2017 (2).

De krant “Reforma” liet weten dat in Mexico-stad (Edomex) in 2018 meer gevallen van vrouwenmoorden heeft gehad, hoewel deze deelstaat de eerste was die femicide in zijn strafwet opnam in 2011 en waar de eerste Alert van Gendergeweld tegen Vrouwen werd afgegeven in 2015 (3). Maria de la Luz Estrada, van het Nationale Observatorium voor Femicide (OCNF in het Spaans), bevestigt dat de autoriteiten de femicide in verband brengen met huiselijk geweld of met de naaste omgeving van het slachtoffer en daarmee het probleem bagatelliseren (4). Ze benadrukt echter het feit dat vrouwenmoorden ook deel uitmaken van de georganiseerde misdaad en verzoekt de autoriteiten om femicide als zodanig te herkennen en te onderzoeken (5).

Op 6 februari 2018 werd een overeenkomst ondetekend tussen de Nationale Openbare Veiligheidsraad, het Openbaar Ministerie (PGR in het Spaans) en de Algemene Parketten van Justitie van de 32 entiteiten in het land, om een onderzoek in te stellen naar “alle gewelddadige dood van opzettelijke aard van vrouwen in het kader van femicide”, echter wordt de femicide niet altijd als zodanig getypeerd (6). Van de 3.580 moorden op vrouwen in 2018 werden slechts 834 als femicide onderzocht; van de 3.272 die plaatsvonden in 2017, werden 735 geclassificeerd als femicide. In 2016 werden van 2.789 moorden 584 als zodanig geclassificeerd en in 2015 werden van de 1.737 misdaden slechts 407 onder dit straftype onderzocht (7).

Aan de andere kant zijn er maatschappelijke organisaties die zich inzetten voor het helpen van misbruikte vrouwen die getroffen zijn door het besluit van het Ministerie van Volksgezondheid om de subsidies te verlagen, nadat de president heeft bevolen om de publieke middelen niet over te dragen aan een sociale organisatie, vakbond of burgerbeweging. Midden in deze vrouwencrisis lijdt het programma van Subsidies voor Onderdak en Externe Hulpcentra voor Vrouwelijke Slachtoffers van Geweld onder de verlaging van de subsidies (8).